Monument voor de toekomst

Op deze locatie aan de Schapenzandweg werd ruim 400 jaar geleden Smets Rande gebouwd. Een landhuis met allure dat het centrale punt was van landgoed Rande, met haar statige lanen en lange zichtassen. Duymaer van Twist kocht het landgoed in 1853, liet het ondertussen vervallen Smets Rande afbreken en bouwde 200 meter verderop Huis Nieuw Rande , waar nu Hotel-Restaurant Gaia gevestigd is. Het landgoed is in 1979 in het bezit van IJssellandschap gekomen. Het park, de opstallen en de directe omgeving zijn door IJssellandschap door de jaren heen opgeknapt en herstelt.

Bij dit ontwerp is rekening gehouden met de historische plek in combinatie met de mogelijkheden binnen de bouwbestemming. Het moderne landhuis is als zichtlocatie weer gepositioneerd binnen de oude gracht met de herstelde laan als zichtas. Ook wordt net als in vroegere tijden, het kenmerkende voorplein weer teruggebracht.

De grootste uitdaging was het bestemmingsplan, hierin was een lage goot hoogte, een lage nok en een max. volume opgenomen van 750m³.  De maximale breedte is opgezocht om zo wel recht te doen aan de grote landschappelijke elementen.

Het concept is een “shelter” met meerdere ‘schilderijen” naar het omringende landschap. Iedere kamer en raam heeft een ander landschapstafereel. De bakstenen schijf in het midden benadrukt de lange zichtlijn van het erfgoed die door het monoliet van het nieuwe monument doorsnijdt. De bijzondere vorm van de kap wordt in het interieur benadrukt door een bijzondere plafondhemel van eiken balken.

Dit huis laat zien dat je met een eenvoudig/eenduidig materiaalgebruik toch een expressief gebouw kunt maken. Het heeft een details en geen kleuren waardoor alle aandacht gaat naar de compositie in het landschap.  De entree “Lantaarn” is de enige afwijking; gemaakt van baksteen en het eindpunt van een lange zichtlijn.

Nieuw Smets Rande brengt weer betekenis aan deze “verloren plek” in het bos. Grachten, paden, bomen, lanen en zichtlijnen hebben door dit woonhuis weer een plek gekregen. Voor alle Deventernaren krijgt het wandelen hier een extra dimensie.

Een historisch landgoed dient met de tijd mee te gaan om toekomstbestendig te blijven. Daarnaast is het voor IJssellandschap als particuliere stichting belangrijk om lange termijn inkomsten te generen. Dit om behoud, herstel en ontwikkeling van het (IJssel)landschap en de cultuurhistorische elementen te waarborgen zodat mens, plant en dier er tot in lengte van dagen van kunnen genieten. IJssellandschap heeft er daarom voor gekozen om deze historische plek opnieuw in te vullen samen met een particulier, die met respect voor de historie wil investeren in een duurzame ontwikkeling.   Wandelaars, maar ook de planten en ook de dieren (vijver partij) genieten met elkaar van deze oase in het bos.