Door in alle facetten van het ontwerp (positionering op de kavel, indeling van de woning, materiaalgebruik binnen en buiten, detaillering, enz.) principiële ontwerpkeuzes te maken vanuit de wens tot verbinding en overdaad te mijden is er een plek is ontstaan dat rust en helderheid uitstraalt. De woning opent zich naar de grote achtertuin met zicht op de bosrand. Het L-vormige hoofdvolume is zo gedraaid op de kavel dat de blik vanuit de woning niet frontaal op het bos gericht is. In plaats hiervan kijken de bewoners langs de bosrand weg en krijgen op deze manier ook de lucht in hun blikveld. Het geheel voelt hierdoor ruimtelijk aan ondanks de nabijheid van het bos.

In de kom van het L-vormige hoofdvolume is er een ruim terras met een stalen pergola met geïntegreerde zonwering voor de beschutting. Deze is door zijn heldere vorm een verlenging van de architectuur van de woning. Het staal komt ook terug in de gevels in de constructie van de schuifluiken, dakranden en abstracte luifels die als petjes de zon tegenhouden. De schuifluiken zorgen voor een afwisselend gevelbeeld en geven de mogelijkheid van zonwering tijdens warme zomerdagen.

De gevels zijn uitgevoerd in hout. Gekozen is voor NobelWood van Foreco dat met biobased chemie verduurzaamd is en in de loop der jaren mooi vergrijst onder invloed van het zonlicht. De daken zijn voorzien van mos sedum en zorgen voor isolatie en opslag van regenwater. Bovendien draagt het bij aan de biodiversiteit om de woning door de aantrekkingskracht op vogels en insecten.

In zijn algemeenheid zijn (vanzelfsprekend) zoveel mogelijk natuurlijke materialen gebruikt en is getracht een energiezuinige woning te maken. Er zijn groendaken toegepast en natuurlijk ontbreken de zonnepanelen niet.

Maar de duurzaamheid schuilt met name in het vermijden van overdaad en de zorgzaamheid van de bewoners voor hun natuurlijke omgeving. Hiervoor is onzes inziens het contact met deze omgeving essentieel. Een mooi voorbeeld zijn de houten schuifluiken die in het project zijn toegepast. Er is bewust gekozen voor een low tech oplossing i.p.v. geautomatiseerde screens omdat de bediening ervan ook een contactmoment is met buiten. Daarnaast zorgen de luiken dat de verschijningsvorm van de woning steeds verandert, afhankelijk van de weersomstandigheden.

De Tuinen van Zandweerd is een natuurinclusieve woonwijk, ontwikkeld in een gebied aan de rand van Deventer, waarin mens, plant en dier harmonieus samenleven. Deze nieuwe wijk ligt in een oude zijtak van de IJssel, dicht bij de natuur en het groen van de omgeving. ‘Het project dient als proeftuin voor de wijk van morgen, waarin duurzaamheid, collectiviteit en participatie centraal staan. In de tuinen van Zandweerd is ruimte voor duurzaam, ontspannen en gezond wonen in een tuinenlandschap. Het stedenbouwkundig plan voor deze natuurinclusieve wijk is ontworpen door Urhahn Stedenbouw en strategie. De verscheidenheid aan kavels en woningen creëert een natuurinclusieve wijk die is opgebouwd volgens de persoonlijke wensen van de toekomstige bewoners. De woningen voldoen aan de eisen van de zogenaamde ‘checklist Natuurinclusief Bouwen’, waardoor inclusiviteit in het ontwerpproces van alle woningen is geïntegreerd. De wijk is ook aangesloten op een warmtenet dat gebruik maakt van restwarmte van de rioolwaterzuivering.

Roffaa Architecture wil uitdaging aan gaan om de ecologische voetafdruk van de bouwindustrie te verkleinen door de Restklezoor te introduceren. Dit product, de reststroom van het zagen van steenstrips, geeft een nieuw leven aan anders onbenutte bronnen.

Wat de Restklezoor echter vooral onderscheidt, is de onverwachte esthetiek ervan. Het materiaal vertelt een verhaal van hergebruik en vernieuwing, waarbij de geschiedenis van de gebruikte restmaterialen subtiel is ingebed in het ontwerp. Het resultaat is architectuur met karakter, waar duurzaamheid samensmelt met creativiteit. Dit is het eerste huis waarin de Restklezoor is toegepast in de gevel.

Dit woonproject is zo ontworpen om in harmonie te zijn met de natuurlijke omgeving, waarbij groene ruimtes en milieuvriendelijke elementen zijn geïntegreerd. Bovendien onderstreept het gebruik van circulaire materialen, zoals de Restklezoor, om de milieu-impact te verminderen. Het project richt zich niet alleen op milieu, maar bevordert ook sociale duurzaamheid door gemeenschaps interactie en individuele expressie binnen het ontwerpproces te stimuleren. Beide woningen weerspiegelen de persoonlijke behoeften en voorkeuren van de bewoners, wat een gevoel van eigenaarschap en verbondenheid met de omgeving bevordert.

Roffaa Architecture wil uitdaging aan gaan om de ecologische voetafdruk van de bouwindustrie te verkleinen door de Restklezoor te introduceren. Dit product, de reststroom van het zagen van steenstrips, geeft een nieuw leven aan anders onbenutte bronnen.

Wat de Restklezoor echter vooral onderscheidt, is de onverwachte esthetiek ervan. Het materiaal vertelt een verhaal van hergebruik en vernieuwing, waarbij de geschiedenis van de gebruikte restmaterialen subtiel is ingebed in het ontwerp. Het resultaat is architectuur met karakter, waar duurzaamheid samensmelt met creativiteit. Dit is het eerste huis waarin de Restklezoor is toegepast in de gevel.

Dit woonproject is zo ontworpen om in harmonie te zijn met de natuurlijke omgeving, waarbij groene ruimtes en milieuvriendelijke elementen zijn geïntegreerd. Bovendien onderstreept het gebruik van circulaire materialen, zoals de Restklezoor, om de milieu-impact te verminderen. Het project richt zich niet alleen op milieu, maar bevordert ook sociale duurzaamheid door gemeenschaps interactie en individuele expressie binnen het ontwerpproces te stimuleren. Beide woningen weerspiegelen de persoonlijke behoeften en voorkeuren van de bewoners, wat een gevoel van eigenaarschap en verbondenheid met de omgeving bevordert.

In het huidige gebruik is het gebouw uiteraard heel goed geïsoleerd en zuinig in energieverbruik. Elke woning is voorzien van een ventilatie warmtepomp gekoppeld aan eigen zonnepanelen. Op sociaal gebied is de belangrijkste factor dat men elkaar tegenkomt op de galerijen en in het binnen gebied achter de centrale voordeur en dat er interactie ontstaat zoals in een stadsbuurtje.

Het oude havengebied in Deventer is getransformeerd tot een levendig stadsdeel.

De robuuste sfeer van de oude haven, het vrijgevochten karakter waar loodsen en silo’s herinneren aan de geschiedenis van de stad, dat is het Havenkwartier in Deventer. Een karaktervol gebied waarin industrieel erfgoed, creatieve ondernemers, kunst en cultuur, horeca en natuurlijk wonen gecombineerd worden met de nog werkzame binnenhaven, hier staat het havenwaardige gebouw STAAL. Na het winnen van de architectenselectie, uitgeschreven door opdrachtgever 1618 Vastgoed zijn we aan de slag gegaan met het ontwerp voor een markant havengebouw.

In het vastliggende stedenbouwkundige plan waren 4 bouwblokken gesitueerd met een begrensde bouwhoogte van 14 meter. In plaats van verschillende losse bouwblokken te maken met elk hun eigen voordeur, stijgpunt en interne gang was ons beeld juist om één woon en werkinstallatie te maken waarin iedere bewoner gebruik maakt van dezelfde voordeur door de bouwblokken te verbinden met elkaar.

Buro Duck heeft het concept bedacht en het ontwerp gemaakt voor een industriële woonmachine met 20 grote en 22 kleine appartementen, een garagebedrijf, kantoren, studio en vergaderlocatie. In de half verdiepte parkeergarage een inpandig automatisch parkeersysteem voor 22 personenauto’s.

Het ontwerp is geïnspireerd op de enorme industriële installaties die je in grote havens vind met veel staal en buizen. Belangrijk onderdeel van het concept zijn de geel gemarkeerde verkeersruimten die aan de buitenkant liggen en kris kras door elkaar lopen, rondom de gebouwen, van boven naar beneden en andersom. De woonmachine heeft een centrale vrijstaande entree voor alle appartementen, van daaruit kan iedereen over de verdiepingen uitzwermen. Achter de centrale entree ligt eigenlijk een heel wijkje met de opvallende gele galerijen en trappen als straten waar de bewoners elkaar tegenkomen en kunnen ontmoeten. De dynamiek van het Havenkwartier en de sociale interactie op straat gaat zo verder na het betreden van het gebouw, achter de gezamenlijke voordeur.

Bij de vier bouwvolumes liggen alle verkeersruimten, buitenruimten zowel privé als openbaar buiten de gebouwen in de vorm van galerijen en bordessen die onderling verbonden zijn door verschillende trappen. Er zijn altijd meerdere routes via verschillende verdiepingen mogelijk om bij je woning te komen.

De gevels zijn bekleed met robuuste vlakke en strekmetalenplaten, zichtbaar bevestigd, die bijdragen aan het brutale, stoere havenkarakter van het gebouw. Bovenop het gebouw liggen twee stalen frames die verwijzen naar de kranen die in havens gebruikt werden om lading uit schepen te takelen. De prominentste plaats op de begane grond wordt ingevuld door de werkplaats van (classic) autogarage Bella Macchina, één van de eerste pioniers op deze locatie die zich in het Havenkwartier vestigde toen alle ontwikkelingen nog moesten beginnen. De autogarage van Bella Macchina is op pleinniveau transparant door de grote doorzichtige overheaddeuren en kan zich met evenementen ook letterlijk openen aan beide zijden.

Op deze locatie aan de Schapenzandweg werd ruim 400 jaar geleden Smets Rande gebouwd. Een landhuis met allure dat het centrale punt was van landgoed Rande, met haar statige lanen en lange zichtassen. Duymaer van Twist kocht het landgoed in 1853, liet het ondertussen vervallen Smets Rande afbreken en bouwde 200 meter verderop Huis Nieuw Rande , waar nu Hotel-Restaurant Gaia gevestigd is. Het landgoed is in 1979 in het bezit van IJssellandschap gekomen. Het park, de opstallen en de directe omgeving zijn door IJssellandschap door de jaren heen opgeknapt en herstelt.

Bij dit ontwerp is rekening gehouden met de historische plek in combinatie met de mogelijkheden binnen de bouwbestemming. Het moderne landhuis is als zichtlocatie weer gepositioneerd binnen de oude gracht met de herstelde laan als zichtas. Ook wordt net als in vroegere tijden, het kenmerkende voorplein weer teruggebracht.

De grootste uitdaging was het bestemmingsplan, hierin was een lage goot hoogte, een lage nok en een max. volume opgenomen van 750m³.  De maximale breedte is opgezocht om zo wel recht te doen aan de grote landschappelijke elementen.

Het concept is een “shelter” met meerdere ‘schilderijen” naar het omringende landschap. Iedere kamer en raam heeft een ander landschapstafereel. De bakstenen schijf in het midden benadrukt de lange zichtlijn van het erfgoed die door het monoliet van het nieuwe monument doorsnijdt. De bijzondere vorm van de kap wordt in het interieur benadrukt door een bijzondere plafondhemel van eiken balken.

Dit huis laat zien dat je met een eenvoudig/eenduidig materiaalgebruik toch een expressief gebouw kunt maken. Het heeft een details en geen kleuren waardoor alle aandacht gaat naar de compositie in het landschap.  De entree “Lantaarn” is de enige afwijking; gemaakt van baksteen en het eindpunt van een lange zichtlijn.

Nieuw Smets Rande brengt weer betekenis aan deze “verloren plek” in het bos. Grachten, paden, bomen, lanen en zichtlijnen hebben door dit woonhuis weer een plek gekregen. Voor alle Deventernaren krijgt het wandelen hier een extra dimensie.

Een historisch landgoed dient met de tijd mee te gaan om toekomstbestendig te blijven. Daarnaast is het voor IJssellandschap als particuliere stichting belangrijk om lange termijn inkomsten te generen. Dit om behoud, herstel en ontwikkeling van het (IJssel)landschap en de cultuurhistorische elementen te waarborgen zodat mens, plant en dier er tot in lengte van dagen van kunnen genieten. IJssellandschap heeft er daarom voor gekozen om deze historische plek opnieuw in te vullen samen met een particulier, die met respect voor de historie wil investeren in een duurzame ontwikkeling.   Wandelaars, maar ook de planten en ook de dieren (vijver partij) genieten met elkaar van deze oase in het bos.

Historische context 

Op deze plek opende Johannes Auping meer dan honderd jaar geleden zijn beddenfabriek, die uitgroeide tot een internationaal merk. De fabriek verliet het terrein aan de Laan van Borgele in 2015, waarmee de weg werd vrijgemaakt voor nieuwe ontwikkelingen. In deze context ontwikkelde Ter Steege een gebied dat de geschiedenis van de locatie reflecteert. Het industriële karakter van de oude fabriekshallen inspireerde het stedenbouwkundig plan, waardoor zowel het erfgoed als de toekomstige woonfuncties samenkomen. 

Architectuur en ontwerpvisie

Weusten Liedenbaum Architecten ontwierp de woningen aan de stedelijke buitenrand, waarbij het industriële verleden centraal staat. Robuuste bouwblokken met wisselende hoogtes, vormen en materialen creëren een hedendaagse vertaling van de vroegere fabriekshallen. Gebruik van diverse metselpatronen, variërende dakranden en uitgesproken luifels zorgen voor subtiele variatie binnen het uniforme geheel. Elk bouwblok krijgt zo een eigen identiteit, zonder de cohesie van het totale ontwerp te verliezen. De stoere uitstraling van de woningen weerspiegelt het erfgoed van de plek, terwijl de detaillering een moderne, ambachtelijke uitstraling geeft. Het woonprogramma is divers opgezet, met ruime stadswoningen van drie verdiepingen, robuuste rijwoningen met twee lagen en een kap, en compacte starterswoningen. Deze variëteit draagt bij aan een levendig en toegankelijk woongebied voor verschillende doelgroepen.

Historische verwijzingen 

Hoewel de fabriek zelf niet is teruggebracht, zijn er tal van verwijzingen naar het verleden in het ontwerp verwerkt. Zo vormen de grote industriële letters op de koppen van de woonblokken het woord ‘AUPING’, wat een visuele herinnering vormt aan de oorsprong van de locatie. Ook de straatnamen, zoals Auronde en Spiraalstraat, verwijzen naar de iconische producten van Auping. Het voormalige kantoorgebouw is herbouwd als huisvesting voor mensen met een verstandelijke beperking, waarbij het oorspronkelijke karakter van het pand is behouden. Het ontwerp van dit gebouw is van Peters & Lammerink Architecten. De woningen in het binnengebied zijn ontworpen door ArchitectenLab. 

Duurzaam en sociaal wonen 

Het Johannes Aupingkwartier is meer dan alleen een woongebied; het is een plek waar sociale diversiteit en gemeenschappelijk gebruik van de openbare ruimte centraal staan. Het plan voorziet in een mix van sociale huur, koopwoningen en vrijesectorwoningen, en biedt een thuis aan verschillende doelgroepen, van starters tot mensen met een verstandelijke beperking. De groene en openbare ruimtes zijn ontworpen voor gezamenlijk gebruik, wat bijdraagt aan de sociale cohesie en een hechte gemeenschap bevordert. Met deze ontwikkeling wordt niet alleen het industriële verleden van Auping levend gehouden, maar ontstaat er ook een duurzame en inclusieve woonwijk die klaar is voor de toekomst. 

Snippen aan de Dijk bestaat uit vijf deelprojecten waarin circa 165 woningen worden gerealiseerd. In het oostelijke deel 37 verandawoningen en 6 patiowoningen. In het westelijke deel rijwoningen en 37 appartementen. In het middendeel zullen in de nabije toekomst appartementen worden gerealiseerd, deze zijn nog in ontwikkeling.

De 37 verandawoningen en 6 patiowoningen in het oostelijke deel (beide koop) zijn woningen in 2 en 3 lagen met een plat dak en een moderne uitstraling. De verandawoningen liggen aan groene autoluwe hoven. Door de natuurlijke lichte kleuren van de bakstenen, passen ze bij de parkachtige omgeving. De auto staat op loopafstand in een speciale parkeerstraat. Daardoor is de ruimte tussen de woningen helemaal autovrij. Achter heb je ook nog een besloten tuin.

De stedenbouwkundige setting rondom de groene hoven geven de verandawoningen een bijzondere uitstraling. Ondanks de beperkte omvang is dit een prettig buurtje met een geheel eigen identiteit. Daar waar de verandawoningen een heel open uitstraling hebben naar de omgeving hebben juist de patiowoningen meer introverte uitstraling die past bij de beschutte plek. Samen vormt dit toch een vanzelfsprekend geheel.

Bij de ontwikkeling van de stedenbouwkundige inpassing, in samenwerking met RRog stedenbouw en landschap, is goed gekeken naar de doelgroep waarvoor deze woningen ontwikkeld worden. Ontmoeten was een van de centrale thema’s. Dit is vertaald in een setting van verandawoningen rondom groene hoven. Terwijl de ouders op de veranda zitten kunnen de kinderen veilig spelen in de groene autoluwe hoven.